του Γρηγόρη Καλφέλη, καθηγητή Νομικής ΑΠΘ*
Τι θα γινόταν άραγε αν ένα διάσημο πρόσωπο - σαν τον
Στρος-Καν - συλλαμβανόταν στην πατρίδα μας; Θα ζούσαμε μήπως την ίδια άθλια διαπόμπευση που δοκίμασε το πρόσωπο αυτό στις Ηνωμένες Πολιτείες;
Η απάντηση είναι απλή: Κανονικά απαγορεύεται η κινηματογράφηση ή η βιντεοσκόπηση όλων των προσώπων που οδηγούνται ενώπιον των δικαστικών ή εισαγγελικών ή αστυνομικών αρχών (άρθρο 8 του ν. 3090/ 2002).
Και επιπλέον, η Δικονομία μας δεν επιτρέπει την αλόγιστη χρησιμοποίηση της βίας (ή τις χειροπέδες), όταν δεν υπάρχει ανάγκη ή όταν τα συλλαμβανόμενα πρόσωπα δεν αντιστέκονται ή δεν είναι ύποπτα φυγής (άρθρο 278 παρ. 2 του ΚΠΔ).
Λέω κανονικά, γιατί και στη χώρα μας οι διατάξεις αυτές τις περισσότερες φορές δεν τηρούνται και τα ασύδοτα μέσα ενημέρωσης φωτογραφίζουν απαράδεκτα τους κατηγορουμένους που προσάγονται στις παραπάνω αρχές.
Ποιος μπορεί άραγε να λησμονήσει τις φοβερές σκηνές το 2006 - με την υπόθεση της Επιτροπής Ανταγωνισμού - όταν ορισμένα στελέχη τού τότε κυβερνώντος κόμματος της ΝΔ φωτογραφίζονταν συνεχώς με τις χειροπέδες και κάποιοι πολιτικοί ισχυρίζονταν ασύνετα «
ότι όταν λέμε χειροπέδες, εννοούμε χειροπέδες»;
Ας μην είμαστε λοιπόν υποκριτές και ας μην ισχυριζόμαστε ότι αυτά τα απαράδεκτα που συνέβησαν στην Αμερική με τον Ντομινίκ Στρος-Καν δεν συμβαίνουν και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ισως ο ευρωπαϊκός νομικός πολιτισμός - για ιστορικούς λόγους - να έχει επεξεργαστεί καλύτερα κάποιες δικονομικές έννοιες.
Ομως άλλο αυτό και άλλο να κατασκευάζουμε θεωρίες συνωμοσίας, ότι δήθεν οι Αμερικανοί (ή οι αντίπαλοι του Στρος-Καν στη Γαλλία) τα σχεδίασαν αυτά για να υπονομεύσουν την Ευρώπη ή την υποψηφιότητα του συλληφθέντος για τη γαλλική προεδρία!
Υπό την έννοια αυτή το τεκμήριο αθωότητας απαιτεί όντως ένας κατηγορούμενος να έχει τη δικονομική μεταχείριση αθώου μέχρι να εκδοθεί εναντίον του μια αμετάκλητη καταδικαστική απόφαση.
Ετσι, θα πρέπει να επικρίνουμε την ακατανόητη και αχρείαστη διαπόμπευση που υπέστη ο πρώην διευθυντής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (άσχετα με την ουσία της υποθέσεως, όπου κανείς δεν ξέρει αν ο Καν διέπραξε τα σοβαρά εγκλήματα που του αποδίδονται).
Κατά συνέπεια ή θα έχουμε στον πολιτισμένο κόσμο μια σύγχρονη ποινική διαδικασία, που θα σέβεται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, ή θα ακολουθούμε τις μεσαιωνικές πρακτικές του ιερέα Σαβοναρόλα, που είχαν στόχο τον φρικτό εξευτελισμό των ανθρώπων (στη Φλωρεντία του 1496)!
*Ο κ. Καλφέλης Γρηγόρης είναι Καθηγητής της Νομικής Σχολής στο ΑΠΘ
