Η πολιτική κρίση

του Γιώργου Δελαστίκ

Υπάρχει και πολιτική κρίση στη χώρα εκτός από την οικονοµική και κοινωνική; Οι ενδείξεις καταφατικής απάντησης είναι επιφανειακά πολλές. Κυρίαρχη φυσικά η κοσµοσυρροή στο Σύνταγµα. Συνολικά εκατοντάδες χιλιάδες λαού έχουν περάσει από εκεί για να διαµαρτυρηθούν κατά του Μνηµονίου ειρηνικά, χωρίς κοµµατικό πλαίσιο.  

Συντριπτικά είναι επίσης τα ποσοστά απόρριψης της οικονοµικής πολιτικής της κυβέρνησης που απορρέει από τις συµφωνίες της µε την ΕΕ και το ΔΝΤ. Καταρρέουν επίσης ασταµάτητα τα δηµοσκοπικά ποσοστά επιρροής του κυβερνώντος κόµµατος και µάλιστα χωρίς να αυξάνονται εκείνα της αξιωµατικής αντιπολίτευσης, πράγµα που όντως δηλώνει υπόσκαψη της αφοµοιωτικής και ενσωµατωτικής ικανότητας του υφιστάµενου πολιτικού συστήµατος.
Η κυβέρνηση επιτείνει µε χειρισµούς της την εικόνα ότι βρίσκεται σε πλήρη σύγχυση. Τη µια µέρα ρίχνει την ιδέα δηµοψηφίσµατος για το Μνηµόνιο και πριν περάσουν 24 ώρες την παίρνει πίσω. Την εποµένη βάζει τη Μαρία Δαµανάκη να προβάλει το δίληµµα "Μνηµόνιο ή δραχµή", µε αποτέλεσµα να τρέχει ο κόσµος στις τράπεζες και να σηκώνει 1 δισ. ευρώ σε µία µέρα.
Η τρικυµία στο ΠΑΣΟΚ ενισχύει ακόµη περισσότερο την εντύπωση πολιτικής κρίσης. Οι υπουργοί µαλλιοτραβιούνται δηµοσίως ανάµεσά τους. Μία µία οι κλαδικές οργανώσεις της ΠΑΣΚΕ στις ΔΕΚΟ καταγγέλλουν ανοιχτά την κυβέρνηση και διαχωρίζουν τη θέση τους από το ΠΑΣΟΚ του Γ. Παπανδρέου. Ακόµη και η ΠΑΣΚΕ κεντρικά κατάγγειλε την Πέµπτη την κυβέρνηση για "εθνική υποχώρηση ανυπολόγιστης αξίας", χαρακτηρίζει το Μνηµόνιο "ιδεολογική σταυροφορία του νεοφιλελευθερισµού" και διακηρύσσει ότι "αντιπαλεύει" αυτή την κυβερνητική πολιτική.
Είναι βαθιά η κρίση του πολιτικού συστήµατος; Αρκούν τα προαναφερθέντα στοιχεία, τα µεµονωµένα αλλά αυξανόµενα περιστατικά προπηλακισµού και φυγάδευσης υπουργών και βουλευτών ή µια άχρωµη, άνευ ουσιαστικού περιεχοµένου επιστολή 16 "βενιζελικών" κυρίως βουλευτών του ΠΑΣΟΚ για να συµπεράνει κανείς ότι η κυβέρνηση Παπανδρέου περιδινίζεται σε σοβαρή πολιτική κρίση, πόσω µάλλον το πολιτικό σύστηµα συνολικά; Η απάντηση είναι αρνητική: όχι, µέχρι τώρα η πολιτική κρίση δεν έχει προσλάβει σοβαρές διαστάσεις. Αυτό φυσικά µπορεί να αλλάξει αστραπιαία.
Η δυνατότητα διακυβέρνησης της χώρας από την εκάστοτε κυβέρνηση είναι το καθοριστικό στοιχείο για να πούµε αν υπάρχει ή όχι σοβαρή πολιτική κρίση. Αν η κυβέρνηση έχει την πλειοψηφία στη Βουλή για να µπορεί να κυβερνά, τότε η οποιαδήποτε πολιτική κρίση είναι υποδεέστερου χαρακτήρα, όσο εντυπωσιακή και αν φαντάζει. Αυτό είναι το ρεαλιστικό κριτήριο βάσει του οποίου πρέπει να κρίνουµε και το αν η κυβέρνηση Παπανδρέου αντιµετωπίζει σοβαρή κρίση ή όχι.
Ο Γ. Παπανδρέου αδιαφορεί παντελώς για τις λαϊκές ή ενδοΠΑΣΟΚικές αντιδράσεις και συνεχίζει ακάθεκτος την απαρέγκλιτη εφαρµογή των µέτρων που αυτός συναποφασίζει µε την ΕΕ και το ΔΝΤ ακριβώς επειδή έχει την απόλυτη σιγουριά ότι αφενός οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ δεν τολµούν να διαφοροποιηθούν σε καµία κρίσιµη ψηφοφορία και αφετέρου ότι οι λαϊκές αντιδράσεις βεβαίως µπορούν να καταπνιγούν βιαίως, αν κλιµακωθούν σε τέτοιο βαθµό ώστε να απειλήσουν την ανατροπή της κυβέρνησης.
Εχει τίµηµα αυτή η στάση του πρωθυπουργού να εφαρµόσει την πολιτική του, µη λαµβάνοντας καθόλου υπόψη του τις αντιδράσεις του λαού. Αν ολοκληρώσει την πρωθυπουργική θητεία του, ίσως το αντίτιµο να είναι η εκλογική ήττα ή και συντριβή του ΠΑΣΟΚ. Αν η αυτοπεποίθησή του εδράζεται σε εσφαλµένες εκτιµήσεις και οι αντιδράσεις του λαού ή των βουλευτών του τον υποχρεώσουν σε πρόωρες εκλογές, τότε ίσως να βυθίσει τη χώρα όντως σε σοβαρή πολιτική κρίση.
Ζητήµατα του µέλλοντος είναι όµως αυτά. Ενός µέλλοντος που βεβαίως µπορεί να είναι πολύ άµεσο ή να διαρκέσει δύο ακόµη χρόνια. Είµαστε πάντως σε µια φάση όπου ανά πάσα στιγµή οι εξελίξεις µπορεί να προσλάβουν δραµατικό χαρακτήρα.