Δευτέρα 28 Μαρτίου 2011

Η «πολύτιμη» Λιβύη και τα πετρέλαια


Από την ώρα που άρχισε η επονομαζόμενη "Αυγή της Οδύσσειας", σημειώναμε ότι άλλοι είναι οι λόγοι της επιδρομής κατά της Λιβύης και όχι ο ... πόνος που ξαφνικά κατέλαβε τις συμμαχικές δυνάμεις να υπερασπιστούν τον λαό της χώρας από τον δικτάτορα Καντάφι. Τον ίδιο εκείνο γραφικό δικτάτορα που στα 43 χρόνια που βρίσκεται στην εξουσία τον στήριζαν, τον υποδέχονταν με τιμές και έκαναν μπίζνες μαζί του.

Οι χώρες της Βόρειας Αφρικής, της Μέσης Ανατολής και του Περσικού Κόλπου ελέγχουν περισσότερο από το 60% των ενεργειακών αποθεμάτων παγκοσμίως. Εδώ και χρόνια βρίσκεται σε εξέλιξη μια ολοένα κλιμακούμενη αντιπαράθεση για τον έλεγχο των ενεργειακών αυτών πηγών και δρόμων, που οξύνεται περαιτέρω από την ανάδυση δυνάμεων που καταναλώνουν ενέργεια, π.χ. Κίνα, που ελέγχουν πηγές και δρόμους ενέργειας, π.χ. Ρωσία, και δυνάμεις που ενισχύουν τη θέση τους οικονομικά, π.χ. Ινδία, Βραζιλία. 
Ουδείς, πλέον, πιστεύει ότι η ΝΑΤΟική κατοχή στο Αφγανιστάν ξεκίνησε «με στόχο να συλληφθεί ο μπιν Λάντεν», ούτε ότι η επέμβαση και κατοχή στο Ιράκ έγινε «για να φύγει ο Σαντάμ Χουσεΐν ή να απενεργοποιηθούν τα όπλα μαζικής καταστροφής» που δεν αποδείχτηκε ποτέ ότι κατείχε.
Με δεδομένο ότι η Λιβύη κατατάσσεται στην 9η θέση παγκοσμίως με αποδεδειγμένα πετρελαϊκά αποθέματα 43,6 δισ. βαρέλια (3,5% επί του συνόλου), με 1.500 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, με δεδομένο ότι το εξαγόμενο πετρέλαιο, στη συντριπτική του πλειοψηφία (περίπου 80%) προορίζεται για την ευρωπαϊκή αγορά, ότι είναι καλής ποιότητας και ότι αποφέρει τεράστια κέρδη, καθώς το κόστος εξόρυξής του δεν είναι μεγάλο, είναι προφανές γιατί δεν έπαψε ποτέ να εντάσσεται, είτε με το ...καλό είτε με το άγριο, στα σχέδια των δυτικών δυνάμεων. Σε αυτά, θα πρέπει να προστεθούν ορισμένα επιπλέον χαρακτηριστικά.
Εξίσου πολύτιμα για ολόκληρη την περιοχή είναι τα αποδεδειγμένα αποθέματα φρέσκου νερού, σε πηγάδια δεκάδων χιλιάδων χρόνων κάτω από την έρημο στο νότο της Λιβύης, στη λεκάνη της νοτιοανατολικής Κούφρας, τα οποία το καθεστώς Καντάφι, σε συνεργασία με αμερικανικές εταιρείες, ήδη από τη δεκαετία του '80, προσπαθεί να αξιοποιήσει διά μέσου ενός τεράστιου έργου που, αυτή τη στιγμή, βρίσκεται σχεδόν στη μέση και έχει μεταφέρει νερό προς τις ακτές του κόλπου της Σύρτης. Επιπλέον, η Λιβύη συνορεύει με χώρες όπως η Αλγερία, η Τυνησία, η Αίγυπτος, ο Νίγηρας και το Τσαντ. 
Η αφρικανική ήπειρος, στο σύνολό της, αποτελεί ένα πρώτης τάξης πεδίο αντιπαράθεσης και η εξαπόλυση της επίθεσης κατά της Λιβύης δεν είναι παρά η αφορμή που οι κυρίαρχες αλλά και περιφερειακές δυνάμεις αναζητούσαν για να αρχίσουν να ξετυλίγουν το νήμα της ανατροπής της κατάστασης που σήμερα έχει διαμορφωθεί στην αφρικανική ήπειρο (χάραξη νέων συνόρων κλπ.).
Ο πετρελαϊκός «εκσυγχρονισμός»
Τόσο η βρετανική BP όσο και η γαλλική «Total» είχαν (η πρώτη το 2007 και η δεύτερη το 2009 ως ανανέωση) εξασφαλίσει μακρόχρονα συμβόλαια εκμετάλλευσης του ενεργειακού πλούτου της Λιβύης. Ανάλογα συμβόλαια είχαν επίσης η ιταλική ENI, η ισπανική «Repsol», οι αμερικανικές «Εxxon Mobil», «Chevron», «Occidental Petroleum», «Hess», «Conoco Phillips», η κινεζική «China National Petroleum Corp.» (που απορροφά το 11% του λιβυκού πετρελαίου), η γερμανική RW DIA E.
Ομως, τον τελευταίο καιρό φαίνεται πως η ηγεσία Καντάφι προσανατολιζόταν σε διαφορετικές συμμαχίες με ανερχόμενες δυνάμεις. Σύμφωνα με τους «Τάιμς της Ασίας», σε συνέντευξή του στη γερμανική τηλεόραση, είχε πει:«Τα πετρελαϊκά μας συμβόλαια θα πάνε σε ρωσικές, κινεζικές και ινδικές εταιρείες». Καθόλου τυχαία, δηλαδή τις χώρες της BRIC και καθόλου τυχαία επίσης τέσσερις από τις πέντε αποχές στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ προήλθαν από αυτές τις χώρες (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα). Ταυτόχρονα, ο Μ. Καντάφι προωθούσε νέες συμφωνίες, έτσι ώστε οι μεγάλες ευρωπαϊκές και αμερικάνικες εταιρείες να παίρνουν μικρότερο ποσοστό από το πετρέλαιο που εξορύσσεται.
Από εταίρος ...«παρανοϊκός»
Κατόπιν αυτών των εξελίξεων, γίνεται εύκολα κατανοητό γιατί οι Αμερικάνοι και οι Γαλλο-Βρετανοί ανέλαβαν άμεσα ηγετικό ρόλο στην «ανθρωπιστική επέμβαση». Εσπευσαν να υπερασπιστούν τα συμφέροντα των μεγάλων πετρελαϊκών τους εταιρειών που απειλούνταν άμεσα, αφού ο Καντάφι απείλησε με τον πιο άμεσο τρόπο τις συμφωνίες με τις μεγάλες ευρωπαϊκές και αμερικάνικες εταιρείες. Σε καμιά, όμως, περίπτωση την κινεζική CNPC. O κύβος, λοιπόν, είχε ριφθεί.
Η «στροφή» 180 μοιρών συγκεκριμένων ηγεσιών απέναντι στο καθεστώς Καντάφι αποτελεί, ίσως, την καλύτερη απόδειξη όχι μόνο του υποκριτικού ανθρωπιστικού τους ενδιαφέροντος, αλλά και της όξυνσης των αντιθέσεων όσο περισσότερο εντείνεται η οικονομική κρίση.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου